Kajood

หัตถกรรมกระจูด

ทำความรู้จักกับ หัตถกรรมจักสานกระจูด บ้านห้วยลึก
ความเป็นมาหัตถกรรมบ้านห้วยลึก

ความเป็นมา

ประมาณปี ๒๕๒๗

มีการส่งเสริมศิลปาชีพ แม่เฒ่าเพียร นิ่มเผือก ได้ใช้กระจูดซึ่งมีอยู่ในวิถึชีวิตประจำวันของคนท้องถิ่นภาคใต้มาตั้งแต่ดั่งเดิม สานสมุกให้กำนันส่งเป็นผลิตภัณฑ์ของที่ระลึกเข้าประกวด ณ พระตำหนักทักษิณราชนิเวศ จ.นราธิวาส และได้รับรางวัลในครั้งนั้น เป็นจุดเริ่มต้นของการได้รับความสำคัญในการอนุรักษ์ภูมิปัญญา ลูกหลานหันมาพัฒนาผลิตภัณฑ์กระจูดเพื่อให้เป็นประโยชน์ สร้างรายได้แก่ชุมชน และเป็นที่รู้จักของคนทั่วไป


กระจูด

กระจูด คืออะไร

กระจูด จัดอยู่ในพืชตระกูลเดียวกับกก กระจูดเป็นวัชพืชที่เจริญเติบโตเป็นกลุ่มใหญ่ใน แหล่งน้ําธรรมชาติ หรือในระบบนิเวศพื้นที่ตามแนวชายฝั่งและบึงมีน้ำขังตลอดปีซึ่งเรียกว่า โพระหรือพรุ ที่ระดับความลึกประมาณ 1-2 เมตร แพร่พันธุ์ได้รวดเร็ว ในประเทศไทยพบมากแถบภาคตะวันออกและภาคใต้

กระจูดสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ในภาคใต้นิยมนำต้นกระจูดมาตากแห้งสำหรับใช้จักสานเป็นเสื่อปูรองนั่งที่เรียกกันว่า “เสื่อกระจูด” หรือ “สาดจูด” โดยการสานเสื่อกระจูดนิยมสานลวดลายมาตรฐาน คือ ลายขัด ลายสอง ลายสาม เพราะใช้เวลาในการสานไม่นาน และเป็นที่นิยมของกลุ่มลูกค้า สำหรับใช้ประดับตกแต่งบ้าน หรือใช้ปูลาดในหลายโอกาส รวมถึงอาจใช้ประกอบทำเป็นฝาบ้าน หรือเพดานบ้าน ต่อมามีการพัฒนาลวดลายที่หลากหลายมากชึ้น เช่น ลายลูกแก้ว ลายดาวล้อมเดือน ลายดอกจันทร์ ลายก้านต่อดอก ลายโคม เป็นต้น และยังมีการนำกระจูดมาจักสานเป็นผลิตภัณฑ์ชนิดต่างๆ ได้แก่ กระเป๋า กระบุง ตะกร้า กระสอบ หมวก แฟ้มเอกสาร และที่รองแก้ว โดยรูปแบบของผลิตภัณฑ์ในแต่ละพื้นที่จะมีลักษณะเด่นแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับชนิดของวัตถุดิบ ขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม ค่านิยม และวัตถุประสงค์การใช้สอย

ขั้นตอนการผลิตเครื่องจักสานกระจูด

ขั้นตอนการผลิตเครื่องจักสานกระจูด

กระจูด พืชพื้นถิ่นภาคใต้ ชาวท้องถิ่นภาคใต้ใช้กระจูดมาจักสานเป็นเครื่องใช้ต่างๆ ในวิถีชีวิต เช่น สานเสื่อ เพื่อใช้ปูรองนั่ง รองนอน ตากข้าว สานกระบุง กระเณอ ใส่ของใช้ในครัวเรือนเช่นใส่ขข้าวเปลือก ข้าวสาน ใส่พริกแห้ง สานสมุกไว้ใส่หมากพลู เป็นต้น

หมู่บ้าน OTOP Village Champion

หมู่บ้าน OTOP Village Champion (OVC)

แหล่งศิลปะวัฒนธรรมและแหล่งท่องเที่ยว

หมู่บ้านห้วยลึก หมู่ที่ 6 ตั้งอยู่ในตำบล ท่าสะท้อน อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นพื้นที่ราบสำหรับทำเกษตร เช่นปลูก ยางพารา ปาล์มน้ำมัน และมีพื้นที่ซึ่งเป็นป่าพรุเป็นแหล่งน้ำขังและดินเปรี้ยว เป็นแหล่งของพืชอย่างเช่นกระจูด ซึ่งชาวบ้านสามารถทำมาใช้จักสานเป็นเครื่องใช้ อีกทั้งยังมีแหล่งน้ำพุร้อน ซึ่งชาวบ้านมีความเชื่อเดิมว่ามีความศักสิทธิ์สามารถนำมาอาบรักษาโรคปวดเมื่อยให้หายได้ บ้านห้วยลึก รับคัดเลือกจากการประกวดหมู่บ้านหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP Village Champion : OVC) ปี 2549 จากหมู่บ้านทั่วประเทศ

วิสาหกิจชุมชน

หัตถกรรมจักสานกระจูดบ้านห้วยลึก

จัดตั้งขึ้นตั้งแต่ปี ๒๕๔๙ โดยนำภูมิปัญญาซึ่งถ่ายทอดมาจากปู่ย่าตายาย ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่น พัฒนาออกแบบผลิตภัณฑ์ให้เข้ากับยุคสมัย นำไปใช้งานได้หลากหลาย มีการการจัดการที่ดีทำให้สินค้ามีคุณภาพ ขยายตลาดเพิ่มขึ้นทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ


บทความอื่นๆ

  • Image ความเป็นมา
    ของหัตถกรรมจักสานกระจูดบ้านห้วยลึก
  • Image กระจูด คือ
    พืชพื้นถิ่นของภาคใต้ เติบโตตามธรรมชาติในป่าพรุ
  • Image ขั้นตอนการผลิตเครื่องจักสานกระจูด
    เรียนรู้ การเตรียมกระจูด การถอน ตาก รีด ย้อมสี และจักสานกระจูด
  • Image หมู่บ้าน OTOP Village Champion
    แหล่งศิลปะวัฒนธรรมและแหล่งท่องเที่ยว


ติดต่อเรา

วิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมจักสานกระจูด บ้านห้วยลึก จ.สุราษฎร์ธานี

31/1 หมู่ 6 ต.ท่าสะท้อน อ.พุนพิน จ.สุราษฎร์ธานี 84130

081 892 4677 , 089 926 1175

kajood_surat@yahoo.com

ผลิตภัณฑ์จักสานกระจูดบ้านห้วยลึก สุราษฎร์ธานี

To the top

วิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมจักสานกระจูด บ้านห้วยลึก จ.สุราษฎร์ธานี

สงวนลิขสิทธิ์ © 2565 www.kajood.com

Powered by w3.css